Nga Michael Beckley | Foreign Affairs
Shtetet e Bashkuara ndodhen në një kthesë historike në politikën e jashtme. Sipas analistit Michael Beckley, SHBA po largohet nga roli i saj tradicional si lidere e rendit liberal ndërkombëtar dhe po shndërrohet në një superfuqi të njëanshme – agresive, e fuqishme dhe gjithnjë e më shumë e përqendruar te interesat e veta. Kjo qasje, e përforcuar nga presidenca e Donald Trump, nuk është më një devijim i përkohshëm, por po shndërrohet në drejtimin kryesor të strategjisë amerikane.
Amerika po e ndjek këtë rrugë sepse mundet – me një treg konsumator më të madh se ai i Kinës dhe eurozonës së bashku, dominim në teknologji, dollarin si valutë globale dhe ushtri të papërputhshme me ndonjë tjetër fuqi, ajo ka mjetet për të riformuar rregullat globale ose për t’i braktisur fare. Por motive ka gjithashtu: rendi liberal i krijuar pas Luftës së Dytë Botërore ka mbetur pa funksion në një botë ku kërcënimet e dikurshme janë zbehur, ndërsa aleatët tradicionalë të SHBA-së janë bërë gjithnjë e më të varur dhe më pak të aftë për të ndarë barrën e sigurisë.
Ndërkohë, duke i integruar Kinën dhe Rusinë në sistemin ndërkombëtar, SHBA ka fuqizuar rivalët që tani përdorin hapësirat e krijuara për të minuar të njëjtin rend. Rusia ka rifilluar agresionin ushtarak në Evropën Lindore, ndërsa Kina po militarizon Paqësorin dhe po përdor dominimin në teknologji dhe prodhim për të shantazhuar perëndimin.
Rendja drejt unilateralizmit po përshpejtohet nga dy forca të mëdha: ndryshimi demografik dhe përparimi teknologjik. Ndërsa fuqitë e mëdha të Euroazisë po plaken dhe tkurren, Shtetet e Bashkuara janë e vetmja fuqi me një popullsi në moshë pune që rritet. Në të njëjtën kohë, teknologjia po lejon SHBA-në të ndërtojë një ekonomi dhe një ushtri “fortesë” – me fabrikim të avancuar, inteligjencë artificiale dhe sulme ushtarake nga larg pa nevojën e bazave të përhershme jashtë vendit.
Megjithatë, izolimi nuk është zgjidhje afatgjatë. Largimi nga angazhimi global do të përçajë aleancat dhe do t’u hapë rrugë autokracive. Sakrifikimi i Ukrainës apo Tajvanit nuk do të sjellë paqe, por do të inkurajojë pushtime të mëtejshme. Rusia dhe Kina nuk kërkojnë vetëm territore – ato kërkojnë të rrëzojnë rendin aktual dhe të zgjerojnë sferat e ndikimit në dëm të lirisë dhe stabilitetit ndërkombëtar.
Zgjidhja, sipas Beckley, nuk është rikthimi te hegjemonia liberale e së shkuarës, por një rend i ri më i ngushtë: një bllok i konsoliduar i botës së lirë, i ndërtuar mbi bashkëpunim ekonomik, mbrojtje kolektive dhe ndarje të qartë mes aleatëve dhe kundërshtarëve. Amerika duhet të rifokusojë burimet e saj, të rindërtojë industrinë, të forcojë zinxhirët e furnizimit dhe të investojë në partneritetet e qëndrueshme. Sepse, në fund, sfida nuk është vetëm të fitohet një garë me fuqi të tjera – por të përdoret kjo garë për të ringritur vetë Amerikën dhe për të formuar një botë që pasqyron vlerat e saj.
