Nëse të sheh, je i vdekur. S’ka shpëtim. Kështu përshkruajnë ushtarët ukrainas një prej armëve më të frikshme të luftës moderne: dronët kamikazë me fibër optike, të cilët nuk mund të bllokohen nga sistemet kundërelektronike. Të pagëzuar si “Përbindëshi”, këta dronë janë bërë makthi i vijave të frontit.
Një nga taktikat e tyre të preferuara është të qëndrojnë të fshehur në një fushë pranë rrugës dhe të nisen për sulm vetëm kur afrohet një automjet. Pamjet e shpërndara në rrjetet sociale ushtarake ruse tregojnë qartë sukseset e tyre: automjet pas automjeti ukrainas goditet nga këta dronë të përparuar, shumë prej tyre që mbajnë ende trekëndëshin e bardhë të ofensivës së dështuar të Kurskut.
Një teknologji e re që ndryshon luftën
Këta dronë janë të lidhur fizikisht me operatorin përmes një kablli të hollë fibër optike, deri në 20 km gjatësi. Kjo do të thotë se ata nuk varen nga sinjalet radio që mund të ndërpriten – dhe rrjedhimisht, nuk ka asnjë mënyrë për t’i bllokuar.
Korrespondenti i Mail pati akses ekskluziv në një njësi të Brigadës së 24-të që po përdor këtë teknologji në Donbas. Pilotët fluturojnë dronët nga distanca të mëdha, ndërsa droni mbart një bobinë të madhe me kabllo dhe një kokë shpërthyese. Një komplet i tillë, pa përfshirë eksplozivin, kushton rreth 1,100 paund.
Përveç pamundësisë për t’u bllokuar, një tjetër përparësi e dronëve me fibër është aftësia për të fluturuar shumë ulët, edhe në terrene të thyera apo urbane, ku dronët tradicionalë nuk mund të lëvizin lirshëm. Ata mund të fshihen, të presin dhe të godasin me saktësi.
Një kërcënim gjithnjë i pranishëm në Donbas
Në vijën e zjarrit në Kurakhove, një nga njësitë më të goditura nga këto dronë është Batalioni i 2-të i Brigadës së 37-të të Marinsave. Që nga shtatori i kaluar, ata janë nën sulme të vazhdueshme. Qendra kryesore e ndihmës së parë u godit nga dy granata ruse dhe tani marinsat mbështeten në një kontejner të thjeshtë të mbuluar me rrjetë kamuflazhi.
Në këtë stacion mjekësor u takuam me Toger Illia, një kirurg i ri që më parë punonte si mjek civil pranë frontit në Mykolaiv. Në dy muajt e parë të luftës, ai kreu 184 amputime – mesatarisht tre në ditë. Tani, në kushte lufte, i duhen vetëm 25 minuta për një ndërhyrje të tillë.
Sipas tij, dronët kanë ndryshuar plotësisht natyrën e luftës: “Në fillim, viktimat shkaktoheshin nga artileria. Tani është një lojë me dronë. Në çdo kilometër katror ka dhjetë të tillë. Nëse nuk vdes nga i pari, je karrem për të dytin.”
Si u zbulua “Përbindëshi”
Marinsat e panë për herë të parë këtë armë në Toretsk, në shtator. Një kamion logjistik u kthye me tela të mbështjella në rrotat e tij. Fillimisht u mendua se ishin mina me fije, por brenda mbrojtjes së mjetit u gjet një dron që kishte dështuar të shpërthente. Në pjesën e poshtme kishte një kutizë të rrumbullakët – ishte droni me fibër që rusët kishin nisur të përdornin.
Në sektorin e Kurakhove-s, këta dronë janë bërë një kërcënim konstant. Një nga njësitë ruse që i përdor mban emrin “Dita e Gjykimit”. Komandanti i batalionit, Major Anatolii, thotë: “Ne jemi të njëjtët njerëz që ishim në fillim. Rusët i ndryshojnë brigadat e tyre çdo disa javë. Ne jo. Ata kanë rezerva të pafundme, ne jo. Ne nuk mund të luftojmë kundër këtyre dronëve me fibër.”
Nëse nuk mund të dërgohen municione, ushqim apo tërhiqen të plagosurit, morali bie në zero. “Por përsëri, trupa e marinsave mban qëndresë. Dhe do ta mbajmë sa të mundemi,” thotë ai.
Një përbindësh që vëzhgon nga qielli
Ndërsa largoheshim nga zona, qielli dukej i pastër. Por të gjithë e dinin që diku aty lart ishte “Përbindëshi”. I padukshëm, i heshtur, por vdekjeprurës.
