Pas më shumë se një viti gjakderdhjeje të tmerrshme në Gaza, më në fund disa qeveri perëndimore po thyejnë heshtjen. Deklaratat e fundit nga Mbretëria e Bashkuar dhe aleatët e saj përbëjnë kritikën më të drejtpërdrejtë ndaj Izraelit në dekada – por ato janë shumë të vonuara dhe krejtësisht të pamjaftueshme.
Ministri i Jashtëm britanik David Lammy e quajti bllokadën e Gazës “moralisht të gabuar” dhe “shkelje të vlerave britanike”, ndërsa qeveria britanike pezulloi përkohësisht negociatat për një marrëveshje tregtare me Izraelin dhe vendosi disa sanksione simbolike. Në të njëjtën kohë, Kryeministri Keir Starmer, Presidenti Macron dhe Kryeministri kanadez Mark Carney paralajmëruan për “masa konkrete” nëse Izraeli nuk ndal ofensivën e tij dhe nuk lejon hyrjen e ndihmave humanitare.
Këto reagime erdhën pas më shumë se 50,000 viktimave palestineze që nga viti 2023 – një pjesë dërrmuese gra dhe fëmijë. Pyetja e vetme që duhet bërë është: Po sikur këto fjalë të ishin thënë një vit më parë? Sa jetë do të ishin shpëtuar?
Një zgjim i vonuar dhe politik, jo moral
Është e vështirë të besosh se ky kthim i vonuar në “ndjeshmëri morale” nuk është i nxitur nga politika. Në fakt, burime të shumta raportojnë se Donald Trump është gjithnjë e më i lodhur nga strategjia e Netanyahu-t, duke e konsideruar si pengesë për trashëgiminë e tij diplomatike. Refuzimi i Trump për ta përfshirë Izraelin në turin e tij në Gjirin Persik është një sinjal i qartë se Uashingtoni po ndryshon qasje – dhe kjo u ka dhënë qeverive si ajo britanike e kanadeze hapësirën diplomatike për të folur pa frikë nga hakmarrja e Shtëpisë së Bardhë.
Shqetësimi real: Gaza është bërë “ferri mbi tokë”
Gjatë një raportimi para Këshillit të Sigurimit të OKB-së më 13 maj, Koordinatori i Emergjencave i OKB-së, Tom Fletcher, lëshoi një thirrje të dëshpëruar:
“Nëse ndihmat nuk arrijnë brenda 48 orëve, 14,000 foshnje do të vdesin.”
Në Gaza nuk ka hyrë ndihmë për më shumë se 10 javë. Fjalët e tij – një diplomat me dekada përvojë në zonat e konfliktit – përshkruajnë situatën si një katastrofë e përmasave gjenocidale, dhe sfidojnë qartë mbështetësit e Izraelit:
“A do të veproni për të ndalur këtë mizori të shekullit XXI apo do të thoni ‘bëmë ç’mundëm’?”
Fjalët nuk mjaftojnë. Ja çfarë duhet të bëjë Perëndimi – tani
Nëse Perëndimi është serioz kur thotë se veprimet e Izraelit janë “monstruoze” dhe “të papranueshme”, atëherë duhet të ndalojë së bashkëpunuari në këtë krim të vazhdueshëm. Ja tri masa të domosdoshme:
- Ndërprerja e plotë e eksporteve të armëve drejt Izraelit
Aktualisht, Britania ka pezulluar vetëm 10% të licencave të eksportit – një masë qesharake në krahasim me shkallën e krimeve të raportuara. Nuk mund të quash mizoritë e një qeverie “shkelje e vlerave tona” dhe njëkohësisht të shesësh pjesë për avionët luftarakë që kryejnë ato mizori. - Sanksione reale dhe të drejtuara ndaj liderëve izraelitë
Duhet të vendosen sanksione të vërteta ndaj figurave kyçe si Ministri Bezalel Smotrich, i cili ka bërë thirrje publike për “shkatërrimin e Gazës”, dhe Kryeministri Benjamin Netanyahu, tashmë i kërkuar nga Gjykata Penale Ndërkombëtare për krime lufte dhe kundër njerëzimit. Si në rastin e Afrikës së Jugut gjatë apartheidit, bojkotet ekonomike, kulturore dhe diplomatike duhet të shqyrtohen seriozisht. - Njohja e menjëhershme e Shtetit të Palestinës
Nëse Britania beson sinqerisht në një zgjidhje me dy shtete, nuk mund të vazhdojë të njohë vetëm njërin. Irlanda, Norvegjia dhe Spanja kanë vepruar. Është koha që dhe Londra ta ndjekë shembullin. Pa njohjen e shtetësisë palestineze, çdo negociatë është farsë.
Më shumë se 14,000 arsye për të vepruar
Kjo nuk është çështje retorike. Është çështje jetësh njerëzore. Gaza nuk ka më kohë për premtime boshe. 14,000 foshnje janë në prag vdekjeje. Mijëra të tjerë janë të plagosur, të uritur, pa strehë, pa ujë, pa jetë.
Fjalët që dëgjojmë këto ditë janë të mirëpritura – por shumë të vonuara për dhjetëra mijë të vrarë, dhe shumë të dobëta për të ndalur një katastrofë që vazhdon.
Nëse qeveritë perëndimore nuk ndërmarrin masa të vërteta tani, historia nuk do t’i kujtojë si shpëtimtarë të paqes, por si bashkëfajtorë të gjenocidit.
