Peshkatarët britanikë kanë reaguar me zemërim ndaj një marrëveshjeje të re 12-vjeçare të firmosur nga kryeministri Keir Starmer, e cila u jep flotave të BE-së të drejtën për të peshkuar në ujërat britanike deri në vitin 2038 – një vendim që e kanë quajtur “tradhti”, “katastrofë” dhe “gozhda e fundit në arkivol” për industrinë.
Marrëveshja e re vjen pas një periudhe pesëvjeçare të negociuar pas Brexit në vitin 2020, por përfaqësuesit e industrisë thonë se ky ishte momenti për të rimarrë kontrollin – dhe se Starmer e ka dorëzuar kartën më të fortë të Britanisë pa asnjë kthim.
“E dorëzuam kartën tonë më të fortë”
Mike Cohen, drejtori ekzekutiv i Federatës Kombëtare të Organizatave të Peshkatarëve (NFFO), tha se Britania kishte në dorë fuqinë për të negociuar kuotat çdo vit – “karta më e mirë” për të siguruar ndarje të drejtë të rezervave – por tani kjo është humbur. “Kemi dhënë të vetmen gjë me vlerë që kishim,” u shpreh ai.
“Tradhti e turpshme” ndaj komuniteteve bregdetare
Në Skoci, reagimet kanë qenë edhe më të ashpra. Elspeth Macdonald, shefja e Federatës së Peshkatarëve Skocezë, e quajti marrëveshjen “një shfaqje tmerri”, më e keqe se ajo e Boris Johnson. Ajo akuzoi qeverinë laburiste se “e ka bërë këtë marrëveshje në kurriz të komuniteteve tona bregdetare për të arritur objektiva të tjera.”
Në të njëjtën linjë, James Anderson nga Shoqata e Peshkatarëve të Shetlandit tha: “BE-ja po i shmanget negociatave vjetore dhe merr një marrëveshje 12-vjeçare, ndërsa flotat tona dorëzojnë gjithçka për asgjë.”
Zhgënjim i thellë në portet angleze
Në qytete peshkimi si Brixham dhe Grimsby, zhgënjimi është i thellë. “Një marrëveshje e padobishme,” e quajti Mike Sharpe, pronar i katër anijeve. Mark Bolton, një tjetër peshkatar nga Brixham, tha: “Politikanët bëjnë pazare, por nuk na dëgjojnë kurrë. Peshkimi është kthyer në industri të padukshme.”
Në Grimsby, dikur një qendër e lavdishme e peshkimit, vendasit thonë se industrisë i ka mbetur vetëm emri. “Industria e kosit është më e madhe se ajo e peshkimit tani,” tha një banor.
Akuzat për standarde të dyfishta dhe pasiguri në të ardhmen
Tony Heinemann, peshkatar nga Dorset, tha se marrëveshja përbën “vjedhje” dhe se rregullat zbatohen vetëm ndaj britanikëve, jo ndaj francezëve. “Po e dorëzojmë detin tonë, ndërsa politikanët na përdorin si pengje për pazaret me BE-në,” tha ai.
Mike Cohen paralajmëroi edhe për pasoja afatgjata të pakonsideruara, përfshirë pengesa ndaj zhvillimeve të reja detare si parqet me erë, ku BE-ja do të ketë fjalën e vet për shkak të të drejtave të peshkimit.
Starmer: “Stabilitet për industrinë”
Kryeministri Starmer ka mbrojtur marrëveshjen duke thënë se ajo siguron “stabilitet” dhe përfitime tregtare, me një shtysë për eksportin e peshkut drejt BE-së – treg që përbën 70% të prodhimit britanik. Ai mohoi se marrëveshja do të çojë në rritje të kuotave të peshkimit nga anijet europiane.
Por përfaqësuesit e industrisë nuk e besojnë këtë version. “Nuk ka ndryshuar asgjë që nga Brexit,” tha Cohen. “Kjo ishte mundësia për të ndryshuar, dhe tani ajo u humb.”
