Pamjet e para nga burgu famëkeq CECOT në El Salvador tregojnë emigrantë të deportuar të akuzuar si pjesë e bandës Tren de Aragua, duke ulëritur dhe bërtitur nga qelitë e tyre.
Skena ndodhi gjatë një vizite të përfaqësuesve të SHBA-së në këtë burg, të shoqëruar nga presidenti i vendit, Nayib Bukele.
Në video shfaqen burrat e mbyllur në kafaze duke bërtitur, teksa përfaqësuesit amerikanë Andy Ogles, Vicente Gonzalez, Anna Paulina Luna dhe ish-kongresmeni Matt Gaetz ecnin përmes korridoreve të burgut.
“Pashë të keqen sot. Nuk do ta harroj kurrë,” tha Luna. “Dëgjova një anëtar të MS-13 të tregonte se kishte parë vrasjen e një foshnjeje. Një tjetër pranoi se kishte vrarë mbi 50 njerëz.”
“Pashë vrasës – djem të rekrutuar që në fëmijëri, të cilëve u shtypën shpirti dhe njerëzillëku. U detyruan të kryenin vrasje si pjesë e ritit për hyrje në bandë.”
“Demokratët në Kongres që mbështesin këtë duhet të ndalen. Disa nga këta BURRA kishin hyrë ilegalisht në Maryland, Massachusetts, Virginia, Texas, etj., dhe ishin deportuar disa herë.”
Pamje të tjera tregojnë Luna-n teksa provonte një vakt tipik të të burgosurve – hamburgerë dhe patate të skuqura. CECOT strehohen disa nga kriminelët më të rrezikshëm të El Salvadorit dhe ka një kapacitet prej 40,000 të burgosurish.
Burgu gjigant në Tecoluca, i hapur në vitin 2023, është kthyer në simbol të ofensivës së presidentit Bukele kundër dhunës së bandave.
Bukele ka lidhur një marrëveshje prej 6 milionë dollarësh me SHBA për të pranuar emigrantë të akuzuar në këtë burg, që tashmë është quajtur “vrima e zezë e të drejtave të njeriut”.
Për presidentin autoritar të El Salvadorit, kjo marrëveshje është një mundësi për të treguar “efikasitetin brutal” të regjimit të tij represiv të “Gjendjes së Jashtëzakonshme” – një shembull ekstrem i tendencës autokratike që po braktis demokracinë liberale.
Sipas organizatës së të drejtave të të burgosurve Cristosal, të paktën 363 persona kanë vdekur në burgjet e El Salvadorit që kur nisi kjo politikë, për shkak të mbipopullimit të tmerrshëm, sëmundjeve, mohimit sistematik të ushqimit, ilaçeve, rrobave dhe higjienës bazë.
CECOT, si “gur kurorë” i kësaj lufte, nga Bukele është quajtur një “super-armë kundër dhunës së bandave”.
Të burgosurit mbahen të mbyllur në grupe prej 70 vetësh dhe lejohen jashtë qelive vetëm 30 minuta në ditë. Nuk lejohen vizitorë, nuk dalin jashtë fare, dhe flenë në shtretër metalikë pa dyshek, në kushte tepër të ngushta.
Së fundmi, dhjetëra anëtarë të dyshuar të bandës Tren de Aragua, që jetonin në SHBA, janë deportuar dhe dërguar në këtë burg si pjesë e shtypjes së emigracionit nga presidenti Bukele.
Sipas NBC, midis shkurtit dhe marsit u deportuan 13,300 emigrantë.
Politika ka shkaktuar kundërshtime, pasi disa emigrantë të deportuar në El Salvador pretendojnë se janë akuzuar padrejtësisht.
Dëshmitë flasin për arrestime vetëm mbi bazën e tatuazheve që ngjasojnë me ato të bandës apo mbi prova të papërfillshme.
Një rast që ngjalli debat të madh ishte ai i Kilmar Abrego Garcia, një baba nga Maryland që jetonte në SHBA që prej 2011-s. Departamenti i Sigurisë Kombëtare pranoi se ai ishte deportuar gabimisht.
Garcia nuk ka asnjë precedent penal, as në SHBA dhe as në El Salvador, dhe i mohon me forcë akuzat për lidhje me Tren de Aragua.
Një gjykatës emigracioni kishte vendosur më herët që ai nuk duhej të deportohej, për shkak të rrezikut nga banda në vendlindje.
Megjithatë, zyrtarët e administratës Trump kanë refuzuar ta rikthejnë, edhe pse gjykatat më të larta kanë urdhëruar kthimin e tij në SHBA.
Këtë javë, presidenti ngriti sërish shqetësime kur njoftoi se po shqyrtonte pezullimin e habeas corpus – e drejta kushtetuese për të sfiduar arrestimin në gjykatë – si pjesë e fushatës së tij të ashpër kundër emigracionit.
“Kushtetuta është e qartë, dhe është ligji suprem i vendit: privilegji i habeas corpus mund të pezullohet në kohë pushtimi,” tha Stephen Miller, zëvendësshefi i stafit në Shtëpinë e Bardhë.
“Pra, është një opsion që po e shqyrtojmë seriozisht,” shtoi ai. “Shumëçka varet nga fakti nëse gjykatat veprojnë siç duhet apo jo.”
Gjykatësit federalë janë treguar skeptikë ndaj përpjekjeve të mëparshme të administratës Trump për të përdorur pushtet të jashtëzakonshëm për të përshpejtuar deportimet.
Në mars, Trump argumentoi se SHBA po përballet me një “pushtim” nga anëtarë bandash venezueliane dhe u përpoq të aktivizonte Aktin e Armiqve të Huaj të vitit 1798, një ligj lufte që do të lejonte deportime masive të përshpejtuara.
Gjykatat federale në New York, Colorado, Texas dhe Pennsylvania kanë bllokuar përdorimin e këtij ligji, duke vënë në dyshim nëse vendi po përjeton vërtet një “pushtim”.
