Rritja e pandalshme e çmimeve në bregdetin shqiptar po hyn në një fazë të re alarmante. Referencat e reja për vlerën e pronave, që pritet të hyjnë në fuqi në vitin 2026, do të sjellin një rritje deri në 100% të çmimit për metër katror në zonat më të frekuentuara turistike. Bregdeti po kthehet gjithnjë e më shumë në një treg “luksi”, i paarritshëm për qytetarët mesatarë.
Sipas dokumenteve të siguruara nga Report TV, Ministria e Financave ka përgatitur një draft të ri për çmimet referuese, ku parashikohen rritje të ndjeshme në Kavajë (+52%), Durrës (+61%), Sarandë (+86%), Vlorë (+88%) dhe Himarë, ku pritet një rritje rekord prej 111%.
Nga Tirana në bregdet: zhvendosja e blerësve
Ndërsa çmimet në kryeqytet kanë nisur të stabilizohen, blerësit po kthejnë sytë nga bregdeti. Kryesisht për shkak të zhvillimit të turizmit dhe shpresës për fitim nga qiratë sezonale, qytetet si Durrësi, Vlora dhe Saranda po përjetojnë një bum kërkese.
Reinaldo Pipiria, kreu i shoqatës së Pasurive të Paluajtshme (NAREA), thotë se në Tiranë “rritja e çmimeve është më e moderuar dhe e lidhur me negociatat reale të tregut, ndërsa në bregdet po ndodh një shfrenim”.
Nga 620 në 2000 euro/m² – Lungomare drejt luksit ekstrem
Rritja e referencave do të përkthehet automatikisht në rritje të çmimit të shitjes. Në Vlorë, në zonën elitare të Lungomares, çmimi për metër katror do të shkojë nga 620 euro në 2000 euro. Në Durrës, referenca e re do të fiksojë çmimin minimal në 2000 euro/m² në zonën e plazhit – nga vetëm 675 euro që është sot.
Edhe në Sarandë e Himarë, ndryshimet janë drastike: nga 560 në 1000 euro në Sarandë, dhe nga 580 në 1400 euro në Himarë.
Një rregullim i rrezikshëm?
Pipiria paralajmëron se vendosja e çmimeve të referencës pa analiza të thelluara të tregut real do të sjellë pasoja për blerësit. “Nëse një pronë që realisht kushton 100 mijë euro, vlerësohet referencialisht 130 mijë euro, atëherë kjo diferencë ngarkohet tek blerësi në formë taksash të padrejta.”
Ministria e Ekonomisë po harton një metodologji të re, e cila nuk do të bazohet më te të dhënat e Kadastrës – që shpesh nën-deklarojnë vlerat reale për të shmangur tatimin 15% – por te anketa, sondazhe dhe analiza të tregut aktiv. Kjo pritet të sjellë referenca edhe më të larta.
Një treg në rrezik spekulimi
Shtrenjtimi i apartamenteve, që në shumë raste nuk i përgjigjet infrastrukturës, standardeve apo shërbimeve cilësore, rrezikon të përjashtojë qytetarët vendas nga tregu dhe të kthejë zonat bregdetare në hapësira për spekulatorë dhe investitorë të huaj me fuqi të lartë blerëse.
Nëse trendi vazhdon pa ndërhyrje politike dhe fiskale, bregdeti shqiptar rrezikon të humbasë karakterin e tij tradicional dhe të shndërrohet në një treg për pakicën – ndërkohë që qytetarëve u mbetet vetëm të ëndërrojnë pranë detit që dikur ishte “për të gjithë”.
