Bashkimi Europian ka kërkuar nga Turqia që të “ruajë vlerat demokratike”, pas arrestimit të më shumë se 1,100 personave gjatë pesë ditëve të protestave të mëdha që shpërthyen pas arrestimit të rivalit kryesor të presidentit Recep Tayyip Erdogan dhe kryetarit të Stambollit, Ekrem Imamoglu. Protestat nisën pas arrestimit të Imamoglu, të cilin autoritetet turke e akuzuan për “korrupsion” dhe “mbështetje për një organizatë terroriste”.
Protestat kanë shpërthyer në më shumë se 55 nga 81 provincat e Turqisë, duke shkaktuar përleshje me policinë e rendit dhe duke nxitur dënime ndërkombëtare.
Imamoglu, i njohur për popullaritetin e tij të madh, është parë si politikan i vetëm që mund të mposht Erdogan në zgjedhjet e ardhshme. Në vetëm katër ditë, ai kaloi nga pozita e kryetarit të Stambollit – një post që ka nisur ngjitjen politike të Erdogan vite më parë – në arrest, hetim, burgim dhe humbje të postit si kryetar bashkie për shkak të një hetimi për korrupsion dhe terrorizëm.
Duke u zgjedhur si kandidati i partisë opozitare CHP për zgjedhjet presidenciale të vitit 2028, Imamoglu fitoi mbështetje të madhe, duke marrë 15 milionë vota, përtej 1.7 milionë anëtarëve të partisë.
Sulm Serioz ndaj Demokracisë
Këto zhvillime në Turqi kanë shkaktuar reagime të ashpra nga Franca dhe Gjermania. Një zëdhënës i Ministrisë së Jashtme të Francës e cilësoi burgosjen e Imamoglu dhe figurave të tjera politike si “një sulm serioz ndaj demokracisë”. Ai shtoi se respektimi i të drejtave të opozitës është një element kyç i marrëdhënieve mes Turqisë dhe Bashkimit Europian.
Gjermania e shprehu shqetësimin e saj të thellë, duke thënë se arrestimi dhe pezullimi i Imamoglu ishte “plotësisht i papranueshëm” dhe kërkoi që kjo çështje të sqarohej sa më shpejt dhe transparencë.
Zëdhënësi i kancelarit gjerman Olaf Scholz, Steffen Hebestreit, e cilësoi këtë zhvillim si një “shenjë të keqe për demokracinë në Turqi” dhe për të ardhmen e marrëdhënieve mes Turqisë dhe Bashkimit Europian.
Arrestime të Gazetarëve dhe Lufta kundër Lirisë së Shtypit
Policia ka arrestuar më shumë se 1,133 individë, përfshirë gazetarë, nën akuzën për “aktivitetet ilegal” gjatë protestave, sipas Ministrit të Brendshëm, Ali Yerlikaya. Të arrestuarit përfshijnë persona të lidhur me “12 grupe të ndryshme terroriste”.
Po ashtu, autoritetet turke kanë kërkuar mbylljen e më shumë se 700 llogarive në platformën X, ndërsa ditën e hënë, 10 gazetarë turq, përfshirë një fotograf të AFP-së, u arrestuan në shtëpitë e tyre për mbulimin e protestave. Kjo veprimtari u denoncua edhe nga gruaja e Imamoglu, Dilek Kaya Imamoglu, e cila theksoi se sulmet ndaj gazetarëve janë çështje të lirisë dhe se askush nuk mund të mbetet i heshtur ndaj kësaj.
Protestat janë ende të forta, dhe ky zhvillim ka rritur shqetësimet për lirinë e shtypit dhe demokracinë në Turqi, duke i dhënë një ngarkesë të madhe marrëdhënieve të vendit me Bashkimin Europian dhe komunitetin ndërkombëtar.
