Gjatë dekadës së fundit, shkencëtarët kanë zbuluar një fenomen të çuditshëm: pulse radioje që vijnë nga brenda galaktikës sonë, Rruga e Qumështit, të cilat përsëriteshin çdo dy orë, si një rrahje kozmike zemre. Këto shpërthime të gjata radioje, që zgjatnin midis 30 dhe 90 sekondash, dukeshin se vinin nga drejtimi i yjësisë Ursa Major, ku ndodhet edhe grupi i yjeve Big Dipper.

Tani, astronomët kanë zbuluar origjinën e papritur të këtyre pulsimeve të pazakonta: një yll i vdekur, i quajtur xhuxh i bardhë, që orbiton nga afër një yll të vogël dhe të ftohtë të tipit xhuxh i kuq. Xhuxhët e kuq janë lloji më i zakonshëm i yjeve në kozmos.

Dy yjet, të njohur së bashku si ILTJ1101, orbitojnë aq pranë njëri-tjetrit sa që fushat e tyre magnetike ndërveprojnë, duke emetuar atë që njihet si një radio tranzient me periudhë të gjatë (LPT). Më parë, shpërthime të gjata radioje ishin gjurmuar vetëm deri te yjet neutronikë, mbetjet e dendura të një shpërthimi yjor gjigant.

Por zbulimi, i përshkruar në një studim të botuar të mërkurën në revistën Nature Astronomy, tregon se edhe lëvizjet e yjeve brenda një çifti yjor mund të krijojnë këto LPT të rralla.

“Për herë të parë kemi përcaktuar se cilët yje prodhojnë pulsime radioje në një klasë të re misterioze të ‘radio tranzientëve me periudhë të gjatë’,” tha autorja kryesore e studimit, Dr. Iris de Ruiter, studiuese postdoktorale në Universitetin e Sidneit, Australi.

Vëzhgimet e paprecedenta të këtyre shpërthimeve të ndritshme dhe të gjata radioje nga ky sistem yjor binar janë vetëm fillimi, thonë astronomët. Ky zbulim mund të ndihmojë shkencëtarët të kuptojnë më mirë se çfarë lloje yjesh janë të afta të prodhojnë dhe të transmetojnë pulsime radioje nëpër kozmos — dhe, në këtë rast, të zbulojnë historinë dhe dinamikën e dy yjeve të ndërlidhur.