Donald Trump ka zbuluar se ka nisur bisedime sekrete me Iranin për një marrëveshje të re bërthamore, duke i dërguar një letër drejtpërdrejt Udhëheqësit Suprem iranian, Ayatollah Ali Khamenei. Gjatë një interviste, Trump tha se shpreson të rinisë negociatat dhe të arrijë një marrëveshje që do të ishte “më e mirë për Iranin”.
“I thashë se shpresoj të negociojmë, sepse do të ishte më e mira për Iranin,” tha ai. “Alternativa tjetër është të ndërmarrim diçka, sepse nuk mund të lejojmë një tjetër armë bërthamore.”
Ende nuk ka një përgjigje publike nga Khamenei, i cili muajin e kaluar deklaroi se rifillimi i bisedimeve me SHBA-në nuk do të ishte një zgjedhje e zgjuar. Ai e ka akuzuar Trumpin për shkatërrimin e marrëveshjes bërthamore të vitit 2015, të njohur si Plani Gjithëpërfshirës i Veprimit të Përbashkët (JCPOA), nga e cila Trump u tërhoq në 2018.
Një marrëdhënie e tensionuar
Për vite me radhë, tensionet mes SHBA-së dhe Iranit kanë qenë të larta. Trump ka vendosur sanksione të rënda ekonomike ndaj Teheranit, duke e çuar ekonominë e tij në krizë. Në janar 2020, ai urdhëroi vrasjen e komandantit të forcave elite iraniane Qasem Soleimani, një akt që e acaroi më tej situatën. Si pasojë, Irani ka kërcënuar disa herë me hakmarrje dhe me sulme ndaj Trumpit dhe ish-zyrtarëve të administratës së tij.
Në intervistën e tij të fundit, Trump paralajmëroi se çdo përpjekje për ta vrarë do të kishte pasoja shkatërruese për Iranin. “Nëse ata e bëjnë këtë, do të shkatërrohen. Nuk do të mbetet asgjë,” u shpreh ai, duke theksuar se ka lënë udhëzime të qarta për hakmarrje nëse një gjë e tillë ndodh.
Marrëveshja, shpresë apo lëvizje politike?
Pavarësisht fjalëve të ashpra, Trump është shprehur se preferon të arrijë një marrëveshje për të parandaluar Iranin nga krijimi i një arme bërthamore. “Unë nuk dua t’i lëndoj. Janë njerëz të mëdhenj,” tha ai, duke e lënë të hapur derën për diplomaci.
Megjithatë, mbetet e paqartë nëse Teherani do të pranojë ofertën e Trumpit për negociata, duke qenë se Irani ka kundërshtuar në mënyrë të përsëritur bisedimet me SHBA-në pas tërheqjes së njëanshme të Trumpit nga marrëveshja e mëparshme. Për momentin, gjithçka është në duart e Khameneit dhe qeverisë iraniane, të cilët duhet të vendosin nëse do të angazhohen në bisedime apo do të vazhdojnë të sfidojnë Shtetet e Bashkuara.
