FLASH :

“Zeitenwende” këtë herë e ka seriozisht

Modernizimi ushtarak i Gjermanisë është i domosdoshëm, por mund të prishë ekuilibrat e brendshëm të Europës

Prej shumë vitesh, Gjermanisë i është dashur të zgjerojë ndjeshëm kapacitetet e saj mbrojtëse – dhe sot duket se më në fund është gati ta bëjë. Kur Rusia aneksoi Krimenë dhe pushtoi Ukrainën lindore në vitin 2014, reagimi i Gjermanisë ishte i zbehtë. Berlini zhvilloi bisedime të paqarta me Kremlinin, vendosi disa sanksione të kufizuara, dhe më pas iu rikthye qetësisht marrëdhënieve të zakonshme me Moskën. Pasi Rusia nisi pushtimin e plotë të Ukrainës në vitin 2022, kancelari Olaf Scholz shpalli një Zeitenwende – ose një “pikë kthese”. Ai premtoi rritje të shpenzimeve për mbrojtjen, më shumë ndihmë për Ukrainën dhe një shkëputje të shpejtë nga varësia energjetike ndaj Rusisë. Por në fund, Zeitenwende mbeti vetëm në letër. I penguar nga grindjet brenda koalicionit, Scholz nuk arriti të reformonte realisht mbrojtjen e vendit.

Tani, megjithatë, drejtuesit gjermanë janë të vendosur ta realizojnë transformimin që kërkojnë rrethanat. Bundestagu zhvilloi zgjedhje në shkurt, dhe qeveria e re gjermane duket e gatshme të shpallë pavarësinë e saj nga Uashingtoni. Gjermania po përgatitet për një të ardhme ku SHBA nuk do të jetë më garantuesja e besueshme e sigurisë së Europës. Për të përmirësuar ushtrinë dhe për të rindezur ekonominë, Berlini po i jep fund varësisë së gjatë ndaj kursimeve buxhetore, duke hequr një kufizim kushtetues që prej vitit 2009 e ka ndaluar borxhin vjetor mbi 0.35 përqind të PBB-së.

Kjo Gjermani e re do të mund të ndihmojë Ukrainën pa pasur nevojë të ecë pas SHBA-së. Gjermania do të jetë më pak e lidhur me një president amerikan të paparashikueshëm që nuk konsultohet me Europën për çështjen e Ukrainës. Kievi do të përfitojë nga pavarësia e re e Berlinit, dhe shembulli gjerman ka gjasa të nxisë edhe vendet e tjera europiane të forcojnë mbështetjen për Ukrainën. Berlini mund të udhëheqë në garantimin e sovranitetit dhe integritetit territorial të Ukrainës, si dhe të nxisë Bashkimin Europian për ta pranuar Ukrainën si anëtare.

Por shtytja e Gjermanisë drejt autonomisë do të ketë edhe një çmim. Ajo do të duhet të marrë përgjegjësinë kryesore për frenimin e Rusisë në Europë – një detyrë gjigante dhe e rrezikshme. Nëse në Europë do të ringjallen forma më të forta nacionalizmi, një ushtri e rinovuar gjermane mund të bjerë në duart e një qeverie ekstremiste, e cila mund ta përdorë për të frikësuar fqinjët. Një Gjermani më e pavarur do ta forcojë praninë e Europës në skenën botërore, por brenda kontinentit, Europa mund të ketë vështirësi të përshtatet me një Berlin më të fuqishëm.