Në filmin legjendar Titanic të James Cameron, kapiteni Edward John Smith portretizohet si një hero tragjik që mbytet në urën e komandës, duke u përballur me fundin e anijes së tij me dinjitet. Por një libër i ri rrëzon këtë narrativë hollivudiane dhe zbulon një histori më komplekse – dhe më tronditëse – mbi momentet e fundit të kapitenit më të paguar të kohës së tij.

Autori britanik Dan E. Parkes, në veprën “Titanic Legacy: The Captain, The Daughter and The Spy”, hedh poshtë thashethemet që qarkulluan menjëherë pas fundosjes së Titanikut më 1912 – se kapiteni Smith kishte kryer vetëvrasje për të shmangur turpin e përgjegjësisë. Ai i quan këto raportime “sulme karakteri” që dëmtuan rëndë familjen e tij, veçanërisht të shoqen Eleanor dhe vajzën e tyre 7-vjeçare. Parkes mbështetet në dëshmi të mbledhura me kujdes nga të mbijetuarit e tragjedisë, të cilët përshkruajnë një kapiten që luftoi deri në fund për të shpëtuar jetë, madje thuhet se ai ka mbajtur një foshnje mbi ujë për t’ia dorëzuar një varke shpëtimi, përpara se të mbytej vetë.

Në kundërshtim me pretendimet e gazetave të kohës si Daily Mirror dhe Los Angeles Express, që shkruan se Smith qëlloi veten në urë, Parkes argumenton se krismat që dëgjuan pasagjerët ishin të destinuara për të qetësuar turmën e panikosur – dhe jo akte vetëvrasjeje. Ai citon dëshmitarë që panë Smith-in në urë teksa uji e mbulonte, të tjerë që e panë duke notuar mes akullit apo duke refuzuar ndihmën me fjalët “Shikoni për veten tuaj, djemtë!”. Disa e panë me fëmijë në krah, të tjerë me kapelën në kokë, të qëndrueshëm deri në fund.

Në një kthesë ironike, vetë kapiteni Smith, i njohur si “Kapiteni i milionerëve” për reputacionin e tij ndër pasagjerët elitarë, kishte parashikuar fundin e tij me fjalët: “Nëse anija më e madhe në botë do të fundosej, unë do të shkoja me të.” Libri i Parkes nuk është thjesht një revizion historik, por një përpjekje për të restauruar nderin e një njeriu që, sipas autorit, nuk dështoi – por u përball me detin si kapiten dhe si njeri, me kurajo dhe nder.