Një studim i vitit 2021, i botuar në revistën shkencore iScience, ka zbuluar një lidhje të thellë mes zogjve dhe dinozaurëve, falë gjetjes së foshnjës Yingliang – një embrion jashtëzakonisht i ruajtur i një oviraptorosauri, një lloj dinozauri i lashtë.

Ky fosil 70 milionë vjeçar nga Kina tregon se embrioni i dinozaurit kishte një pozicion të ngjashëm me atë të embrioneve të zogjve modernë, duke sfiduar idetë e mëparshme mbi zhvillimin embrional të këtyre krijesave paraardhëse. Embrioni është përkulur në vezë në një mënyrë që ngjan me sjelljen e zogjve para se të lindin – një fakt që sugjeron se kjo sjellje ka evoluar shumë më herët se sa mendohej.

Pozicioni i embrionit brenda vezës tregon një formë kompakte, ku koka dhe bishti janë të përkulur në mënyrë të ngjashme me zogjtë, ndërsa këmbët dhe gjymtyrët janë afër trupit. Shkencëtarët spekulojnë se fosili pasqyron një moment të ngrirë në kohë, që na lejon të shohim një fazë kyçe të evolucionit të zogjve.

Përveç pozicionimit embrional, zbulimi ndriçon edhe sjelljet riprodhuese të dinozaurëve oviraptorosaurë, të cilët kishin folenë dhe mënyrën e vendosjes së vezëve shumë të ngjashme me zogjtë e sotëm. Këta dinozaurë i vendosnin vezët në unaza koncentrike, duke lejuar prindërit të uleshin në mes për t’i mbajtur vezët të ngrohta – një praktikë që dikur mendohej të ishte vetëm e zogjve.

Studime të tjera mbi speciet më të mëdha oviraptorosaurë, si Beibeilong, tregojnë adaptime unike për inkubimin e vezëve të mëdha, duke krijuar hapësira në folenë që lejonin prindin të mbështeste trupin pa i dëmtuar vezët.

Zbulimet gjithashtu theksojnë evolucionin e pendëve që i paraprinë zogjve modernë dhe që shërbenin për izolim dhe ekspozim, para se të përdoren për fluturim.

Kërkimet e vazhdueshme në këtë fushë po ngushtojnë hendekun mes zogjve dhe dinozaurëve, duke ofruar një pasqyrë më të qartë mbi evolucionin e shpendëve dhe duke ndriçuar rrugën nga dinozaurët e lashtë deri te zogjtë që njohim sot.