Prej më shumë se 10 orësh, qyteti i Elbasanit është mbuluar nga re të mëdha tymi toksik, pas një zjarri masiv që përfshiu landfillin pranë inceneratorit të qytetit. Flakët shpërthyen pasditen e djeshme, rreth orës 17:10, dhe deri në orët e mëngjesit të sotëm, vatra mbetet ende aktive në thellësinë e mbetjeve urbane.
Operacion i vështirë dhe ndërhyrje masive zjarrfikëse
Për përballimin e situatës u angazhuan 15 mjete zjarrfikëse dhe mbi 100 efektivë nga të gjitha bashkitë e qarkut Elbasan, si dhe forca shtesë nga Tirana, Kamza dhe Berati. Sipas Drejtorit të Përgjithshëm të Zjarrfikëses, Arben Cara, ky është një nga operacionet më të vështira për shkak të përmasave të mbetjeve dhe temperaturave të larta që arrijnë në thellësi.
“Zjarret në landfille janë të vështira për t’u menaxhuar. Është herët për të folur për shkakun, por kërkojmë ndëshkimin e çdo zjarrvënieje të qëllimshme,” deklaroi Cara.
Hetimet zbulojnë marrëdhënie të errëta me kompaninë administruese
Ndërkohë, kriza mjedisore është ndërlidhur me hetimet penale për keqmenaxhimin e mbetjeve. Dosja nr. 1417, e hapur në vitin 2024 në Prokurorinë e Elbasanit, heton zyrtarë lokalë për “Shpërdorim detyre” dhe “Menaxhim të paligjshëm të mbetjeve”. Nga 10 zyrtarët e thirrur, vetëm tre janë paraqitur deri tani për të dëshmuar para Oficerit të Policisë Gjyqësore, Hasan Asllani.
Në fokus të hetimeve është marrëdhënia institucionale dhe financiare mes 8 bashkive të qarkut dhe kompanisë private “ECO-ELB”, që ka administruar landfillin dhe drejtohet nga Leli Kraja. Janë ftuar për dëshmi drejtues financiarë dhe juridikë nga bashkitë Elbasan, Librazhd, Gramsh, Prrenjas, Cërrik, Belsh, Peqin dhe Rrogozhinë.
Një krizë që shkon përtej tymit dhe flakëve
Situata në Elbasan po shihet si një ndër më seriozet në dekadat e fundit, ku ndotja mjedisore është e ndërlidhur me abuzimet administrative dhe lidhjet klienteliste në menaxhimin e mbetjeve. Zjarri vetëm sa ka ekspozuar një problem shumë më të thellë, për të cilin institucionet kanë heshtur prej kohësh.
Kërkohen masa urgjente për shuarjen e flakëve, mbrojtjen e shëndetit publik dhe transparencë totale nga organet hetimore për përgjegjësit që kanë çuar në këtë katastrofë të paralajmëruar.