Shteti i Sinaloas në Meksikë është përfshirë nga një valë dhune e paprecedentë, me një rritje prej 400% të vrasjeve, që nga arrestimi i kreut legjendar të kartelit, Ismael “El Mayo” Zambada, më 25 korrik 2024 në El Paso, SHBA.
Të dhënat nga autoritetet meksikane dhe organizata ndërkombëtare si ACLED tregojnë një shpërthim të egër të dhunës mes fraksioneve rivale të kartelit të Sinaloas, që po zhvillojnë një luftë të brendshme për kontrollin e territorit. Vetëm më 10 gusht 2025, në një të diel që ndryshe do të ishte e qetë, u regjistruan 17 vrasje – një çdo 85 minuta – duke e bërë atë ditën më të përgjakshme të vitit në Meksikë.
Përplasjet janë përqendruar kryesisht midis grupit Mayitos, besnikë të “El Mayo”-s, dhe Chapitos, fraksioni që mbështet djemtë e Joaquín “El Chapo” Guzmán. Në një letër të publikuar nga avokati i tij, Zambada pretendon se ishte mashtruar dhe dorëzuar tek autoritetet amerikane nga Joaquín Guzmán López, djali i El Chapo-s, duke e çuar drejt burgimit në rrethana të tradhtisë.
Lufta e brendshme ka shkatërruar jetën e përditshme në qytete si Culiacán, ku bizneset janë detyruar të mbyllen dhe banorët kanë vendosur “orare vetë-izolimi” për të shmangur përplasjet që shpërthejnë në çdo moment – madje edhe në mes të ditës. “Është një realitet i përditshëm që mund të përfundosh në mes të një shkëmbimi zjarri duke dalë nga shkolla ose në rrugë kryesore,” tha për CNN një pronare biznesi, e identifikuar si Sonia.
Video të postuara në rrjetet sociale dhe të verifikuara nga CNN tregojnë përplasje me armë në mes të ditës, automjete të djegura dhe polici e ushtri që reagojnë me vonesë, duke lënë qytetarët në mëshirë të bandave.
Për të mbrojtur popullsinë, guvernatori i Sinaloas, Rubén Rocha Moya, anuloi mësimin dhe festimet për Ditën e Pavarësisë më 15 shtator, për herë të parë në shumë vite.
Presidentja e Meksikës, Claudia Sheinbaum, ka premtuar se do të sjellë paqe në Sinaloa, por qytetarët e përditshëm si Sonia janë skeptikë: “Nuk ka strategji reale. Vetëm prezencë për sy e faqe.”
Ndërkohë, të dhënat e ACLED tregojnë se Sinaloa është sot pika më e dobët e sigurisë në Meksikë, me 571 civilë të vrarë vetëm në vitin 2025, duke tejkaluar totalin e vitit të kaluar dhe duke vendosur skenën për një nga vitet më të përgjakshme në historinë e shtetit.
Në përvjetorin e parë të arrestimit të “El Mayo”-s, presidentja Sheinbaum theksoi domosdoshmërinë e bashkëpunimit me SHBA-në. Pak ditë më vonë, presidenti amerikan Donald Trump firmosi një urdhër sekret për përdorimin e forcës ushtarake kundër karteleve në Amerikën Latine, duke përfshirë edhe Kartelin e Sinaloas, tashmë i shpallur si organizatë terroriste e huaj nga SHBA.
Ndërkohë që shteti lufton për kontroll, qytetarët e Sinaloas vazhdojnë të jetojnë në frikë të përhershme. Për ta, lufta për pushtet mes karteleve ka shndërruar çdo ditë në një betejë për mbijetesë – dhe fundi duket ende larg.
