Alzheimeri është një nga sëmundjet më të rënda neurodegjenerative, e cila me kalimin e kohës i rrëmben njeriut kujtesën në mënyrë të pakthyeshme. Shkenca mjekësore prej dekadash është në kërkim të një kure, por trajtimet ekzistuese ende nuk kanë arritur të japin rezultatet e pritura në rivendosjen e kujtimeve. Edhe pse disa ilaçe të miratuara së fundmi tregojnë premtime në ngadalësimin e sëmundjes, efektiviteti i tyre është i kufizuar.

Një studim i botuar në The Journal of Clinical Investigation nga shkencëtarët e Institutit Buck për Plakjen sjell një qasje të re. Në vend që të përqendrohen te reduktimi i proteinave toksike si tau dhe beta amiloide, që grumbullohen në tru gjatë përparimit të sëmundjes, ekipi i studiuesve ka synuar të gjejë mënyra për të riparuar dëmet e shkaktuara në tru dhe për të rivendosur kujtesën.

Në qendër të studimit qëndron proteina KIBRA, e cila gjendet si në veshka, ashtu edhe në tru, ku luan rol jetësor në sinapse – lidhjet mes neuroneve që mundësojnë formimin dhe rikthimin e kujtimeve. Studiuesit zbuluan se truri i pacientëve me Alzheimer ka mungesë të kësaj proteine, çka ndikon drejtpërdrejt në funksionimin e sinapseve.

“Ne nuk po mundohemi vetëm të reduktojmë proteinat toksike, por të rikthejmë funksionin e humbur të trurit duke riparuar sinapset,” tha Tara Tracy, PhD, autorja kryesore e studimit.

Në analizat e lëngut cerebrospinal të pacientëve u gjetën nivele më të larta të KIBRA-s, ndërsa në tru këto nivele ishin dukshëm më të ulëta.

U vu re një lidhje e fortë midis rritjes së proteinës tau dhe rritjes së KIBRA-s në lëngun cerebrospinal, çka sugjeron një ndërveprim kompleks mes tyre.

Studiuesit po e shqyrtojnë mundësinë që KIBRA të shërbejë si biomarkues i ri për diagnozë dhe monitorim të përparimit të Alzheimerit.

Duke krijuar një version të shkurtuar por funksional të proteinës KIBRA, ekipi e testoi atë tek minjtë që imitonin simptomat e Alzheimerit. Rezultatet treguan se proteina mund të përmbysë rënien e kujtesës dhe të shpëtojë mekanizmat që ruajnë rezistencën sinaptike.

Sipas studiuesve, një terapi e bazuar në KIBRA mund të bëhet në të ardhmen një shtesë e vlefshme krahas trajtimeve ekzistuese.

“Zvogëlimi i proteinave toksike është i rëndësishëm, por riparimi i sinapseve është po aq kritik për të përmirësuar funksionin e trurit,” theksoi Tracy. “Aty mund të qëndrojë ndikimi më i madh për të ardhmen.”