Një bazë të dhënash e asaj që Rusia e konsideron si rusofobi të supozuar, e cila mbledh fragmente nga intervista apo fjalime të drejtuesve institucionalë të 25 vendeve të ndryshme dhe të dy organizatave ndërkombëtare, Bashkimi Europian dhe NATO.
Një listë zyrtare ndëshkuese nuk ekziston, por seksioni i titulluar “Shembuj të manifestimit të rusofobisë”, i shfaqur një javë më parë në faqen zyrtare të Ministrisë së Jashtme ruse, përmbledh deklarata të dhëna nga figura politike të niveleve të ndryshme, të cilat drejtuesit dhe ambasadorët e dikasterit që drejtohet nga Sergey Lavrov i kanë ndjerë për detyrë t’i kundërshtojnë publikisht.
Preambula që i paraprin kësaj liste tregon paaftësinë e autoriteteve ruse për të kuptuar arsyet e këtyre kritikave, të gjitha të lidhura me “Operacionin Special Ushtarak” të nisur nga Vladimir Putin kundër Ukrainës. “Në kundërshtim dhe në shkelje të rezolutës së miratuar nga Asambleja e Përgjithshme e OKB-së mbi luftën kundër gjuhës së urrejtjes, përfaqësuesit e elitës politike perëndimore dhe të regjimit të Kievit po konkurrojnë me njëri-tjetrin në shpërthimet e tyre rusofobe. Në këtë seksion regjistrojmë shembujt më të habitshëm.”
Një katalog në shërbim të mediave dhe politikës së brendshme
Në thelb, bëhet fjalë për një bazë të dhënash të asaj që Rusia e konsideron rusofobi, e cila mbledh fragmente nga intervista ose fjalime të drejtuesve institucionalë të 25 vendeve të ndryshme dhe të dy organizatave ndërkombëtare, Bashkimi Europian dhe NATO. Pothuajse të gjitha citimet janë bërë tashmë objekt debatesh, madje edhe përplasje bilaterale, siç ndodhi me sulmin verbal të zëdhënëses Maria Zakharova ndaj presidentit italian Sergio Mattarella, pas fjalimit të tij në Marsejë – një paragraf i të cilit përfshihet edhe në këtë listë. Seksioni është ndarë në dy pjesë dhe dy vite, me 40 citime për vitin 2025 dhe 110 për vitin 2024.
Fakti që dokumenti është i disponueshëm vetëm në gjuhën ruse, ndonëse faqja e Ministrisë është në dy gjuhë, si dhe natyra shpesh e improvizuar e përmbajtjes – disa me komente anonime – nënkupton se ky katalog është krijuar për konsum të brendshëm, si për mediat ashtu edhe për politikanët rusë. Në disa pasazhe theksohet se qëllimi nuk është të vihet theksi te personat që kanë dhënë deklaratat, por te fjalët e tyre, të konsideruara si “shembuj të rusofobisë”.
Një shpikje angleze
Termi “rusofobi” ka origjinë të hershme. Ai u përdor për herë të parë nga radikalët britanikë në vitin 1836 si një etiketim polemik për një frikë të sajuar ndaj Rusisë. Propaganda zyrtare ruse e përdor sot këtë term për të damkosur çdo kritikë ndaj autoriteteve të saj. Për shkak të përdorimit të tejzgjatur dhe të gjerë, madje edhe shumë kundërshtarë të Vladimir Putinit e konsiderojnë të gabuar përdorimin e këtij termi. Në vitet e fundit, është shtuar tendenca për të parë rusofobi kudo. Vetëm dy ditë më parë, zëdhënësja Maria Zakharova propozoi që të krijohet një Ditë Ndërkombëtare për Luftën kundër Rusofobisë.
Ka katër, ose më saktë pesë, raste që na shqetësojnë. Dy prej tyre lidhen me presidentin italian Sergio Mattarella, një për çdo vit: njëra për fjalimin në Marsejë dhe tjetra për fjalën e tij në 80-vjetorin e Betejës së Montecassino-s. Ndërkohë, është përfshirë edhe një tjetër personazh që nuk është italian, por është identifikuar gabimisht si i tillë: ish-ministri francez Stephane Séjourné, i cili në Cassino ftoi vendet europiane të mbrojnë paqen nga regjimet diktatoriale.
Shoqëria e përmendur në këtë listë është mjaft e gjerë. Për vitin 2024, lista nis – siç pritej – me Presidentin amerikan Joe Biden, i cili tha për CNN se “Putin është një kriminel lufte”. Më pas vjen ish-ministri amerikan i Mbrojtjes Lloyd Austin, i cili në fakt vetëm përgëzoi anëtarësimin e Suedisë në NATO. Pastaj vijon një rend alfabetik: kryeministri belg, ai bullgar, ish-ministrja e Jashtme gjermane Annalena Baerbock, presidentët e Greqisë dhe Republikës Çeke, si dhe funksionarët më të lartë të BE-së, me Ursula von der Leyen në krye. Rekordin e mban ish-sekretari i përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg, me plot tetë citime.
Përmenden gjithashtu drejtues të niveleve të larta nga Vendet e Ulëta (Holanda), Luksemburgu dhe, siç u tha, Italia. Presidenti francez Emmanuel Macron është përfaqësuar denjësisht me pesë “nomination”. Lista mbyllet me një pasazh nga deklarata e përbashkët e samitit të parafundit të G7-s, ku thuhet: “Kërcënimet bërthamore nga ana e Rusisë në kontekstin e luftës së saj të agresionit ndaj Ukrainës janë të papranueshme”.
Trump mungon në listë
Edhe në listën e vitit 2025, renditja fillon me Shtetet e Bashkuara. Por nuk përmendet asnjë deklaratë nga Donald Trump. I vetmi “përfaqësues i të këqijve amerikanë” është senatori Lindsey Graham, me një deklaratë të fundit: “Nëse Putini po pyet çfarë do të ndodhë në fund të ultimatumit tonë, do t’i këshilloja të flasë me ajatollahun Khamenei”.
Një vend të rëndësishëm zënë vendet baltike, të cilat shpesh e krahasojnë Rusinë me Rajhun e Tretë, një “vijë e kuqe” që Moska thotë se nuk duhet kaluar kurrë. Përfaqësuesja e lartë për Punët e Jashtme e BE-së, Kaja Kallas nga Estonia, citohet plot shtatë herë.
Mungesa e madhe është Britania e Madhe. Ka gjasa që të jetë në përgatitje një seksion më vete, duke qenë se në këtë periudhë, gjuha e urrejtjes nga Rusia është shpesh e drejtuar kundër Londrës. Deri në momentin e shkrimit, Italia është i vetmi nga 25 vendet e përmendura që ka protestuar zyrtarisht ndaj këtij katalogu.