Ishte makina më e lirë në Britani mes viteve 1981–1991 – dhe tani po përgatitet një rikthim dramatik për vitin 2027.
Në fillim të viteve ’80, në kulmin e një recesioni ekonomik, një makinë nga Evropa Lindore hyri në tregun britanik me një çmim befasues prej vetëm £3,000. E njohur si Zastava Yugo, kjo makinë shpejt fitoi famë të keqe për ndërtimin e dobët, pamjen e vjetruar dhe besueshmërinë skandaloze – duke mbetur në histori si një prej dështimeve më të mëdha automobilistike në Britani.
Edhe pse u shitën mijëra njësi në vitet e para, sot sipas të dhënave të DVLA në Britani kanë mbetur vetëm 7 Yugo të regjistruara në rrugë.
Por marka po përgatitet për një rikthim të bujshëm.
Një rilindje nga Serbia për vitin 2027
Një profesor serb, Dr. Aleksandar Bjelić, ka prezantuar këtë muaj planin e tij për të rilindur markën Yugo në Panairin e Dizajnit të Automjeteve në Mynih. Ai ka zbuluar një model në shkallë 1:5, që paraqet se si do të duket supermini i ri, me një dizajn të frymëzuar nga vitet ’80 por të modernizuar me drita LED, goma të mëdha aliazhi dhe forma të theksuara.
Makina pritet të jetë fillimisht model dy-dyer, i lëvizur nga motorë me benzinë dhe me mundësi për kambio manuale ose automatike. Megjithatë, kompania nuk përjashton edhe versione të elektrifikuara në të ardhmen.
Një prototip funksional është premtuar për Ekspozitën e Beogradit në vitin 2027.
Yugo – historia e dështimit të lavdishëm
Modeli origjinal Yugo 45 u prezantua në Britani më 1981 si një version i thjeshtëzuar i Fiat 127, i stiluar nga ItalDesign. Me motorë modestë nga Fiat-i dhe një formë kutie pa shumë stil, Yugo ishte jashtëzakonisht i lirë – në 1991 kushtonte vetëm £2,795, më pak se çdo makinë tjetër në treg.
Ai madje u eksportua edhe në SHBA, ku gjithashtu dështoi spektaklisht, pavarësisht se ishte automjeti më i lirë në tokën amerikane me katër rrota.
Vetëm në Britani, në kulmin e famës së tij, u shitën rreth 3,000 njësi në vit, por deri në vitin 2018, vetëm 19 makina Yugo ishin ende në qarkullim, dhe sot vetëm 7 kanë mbijetuar.
Një prej Yugo-ve më të famshëm pati një fund dramatik më 1997, kur dy miq në Shropshire ndërtuan një katapultë mesjetare dhe hodhën një Yugo në ajër – për ta shkatërruar përfundimisht, në emër të eksperimentit historik.
Pavarësisht turpit – një rikthim me potencial
Makina Zastava Yugo (e njohur në tregun vendas si Koral) vazhdoi të prodhohej në Serbi deri më 21 nëntor 2008. Vetëm më pas kompania Zastava hyri në procedura falimentimi.
Por sot, emri “Yugo” po rilind, i udhëhequr nga vizioni i një akademiku dhe një dizajneri me përvojë në Gjermani. Ata premtojnë një makinë argëtuese për të drejtuar, që respekton standardet e sigurisë dhe me çmim të përballueshëm për publikun.
Duke pasur parasysh reputacionin historik të Yugo-s si “makina më e keqe ndonjëherë”, Bjelić ka vetëm një drejtim ku mund të shkojë: përmirësimi.
