Kabineti i sigurisë i Izraelit ka miratuar një plan për zgjerimin e ofensivës ushtarake kundër Hamasit në Rripin e Gazës, një strategji që përfshin pushtimin dhe mbajtjen e territorit palestinez për një periudhë të pacaktuar.
Sipas raportimeve të mediave izraelite, qeveria planifikon të zbatojë ofensivën e re pas vizitës së presidentit amerikan Donald Trump, e cila pritet të zhvillohet javën e ardhshme (13–16 maj).
Ushtria izraelite ka thirrur dhjetëra mijëra rezervistë si pjesë e përgatitjeve për operacionin e zgjeruar. Shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura, gjeneral Eyal Zamid, u tha forcave speciale në një vizitë të dielën se qëllimi është “rritja e presionit për të kthyer pengjet izraelite dhe shkatërrimi i plotë i infrastrukturës terroriste, mbi dhe nën tokë.”
Ndryshim strategjik: nga sulme të shpejta në pushtim të territorit
Gazeta Haaretz citon një zyrtar izraelit që deklaron se kjo ofensivë do të ndryshojë rrënjësisht qasjen krahasuar me operacionet e mëparshme. Në vend të goditjeve të izoluara dhe të shpejta, forcat izraelite synojnë okupimin e zonave të reja në Gaza dhe vendosjen e një pranie të qëndrueshme ushtarake.
Faza e parë e planit përfshin marrjen e më shumë territorit dhe zgjerimin e të ashtuquajturës “zonë tampon” përgjatë kufijve të Gazës me Izraelin dhe Egjiptin, me qëllim që Izraeli të përfitojë më shumë ndikim në negociatat për një armëpushim dhe marrëveshje për lirimin e pengjeve.
Ndihma humanitare në qendër të përplasjes
Sipas burimeve diplomatike, kabineti ka miratuar gjithashtu në parim rinisjen e shpërndarjes së ndihmës humanitare nëpërmjet kompanive private, çka do të shënonte fundin e bllokadës dy-mujore që, sipas OKB-së, ka shkaktuar mungesë ekstreme ushqimi dhe ilaçesh në Gaza.
Por Zyra për Koordinimin e Ndihmave Humanitare në Gaza (HCT), që përfshin edhe agjenci të OKB-së, ka kundërshtuar planin, duke e cilësuar një shkelje të parimeve themelore humanitare. Ata thonë se skema synon që ndihmat të kalojnë përmes qendrave izraelite nën kontrollin e ushtrisë, çka sipas tyre do të forcojë presionin ndaj civilëve dhe do të rrezikojë jetët e punonjësve humanitarë.
“Kjo do të detyrojë civilët të hyjnë në zona të militarizuara për të marrë ndihma, duke i ekspozuar ndaj rrezikut, ndërsa zhyt më thellë zhvendosjen e detyruar,” thuhet në deklaratën e HCT.
Kritikat në rritje: “Territore mbi jetën e pengjeve”
Forumi i Familjeve të Pengjeve dhe të Zhdukurve reagoi me zemërim ndaj planit, duke deklaruar se qeveria “po zgjedh territorin në vend të pengjeve” dhe se kjo bie ndesh me dëshirën e mbi 70% të qytetarëve izraelitë.
Edhe pse qeveria izraelite thotë se rritja e presionit do të ndihmojë për lirimin e 59 pengjeve të mbetura, asnjë prej tyre nuk është liruar që nga rifillimi i ofensivës më 18 mars, pas dështimit të një armëpushimi dy-mujor.
Ministri i kabinetit të sigurisë Zeev Elkin deklaroi se “ende ekziston një dritare mundësie për një marrëveshje për lirimin e pengjeve para përfundimit të vizitës së presidentit Trump,” por theksoi se kjo varet nga gatishmëria e Hamasit për të negociuar.
Konflikti dhe pasojat
Izraeli ndërpreu çdo formë ndihme humanitare për Gazën më 2 mars, dy javë para rifillimit të ofensivës. OKB deklaron se Izraeli është ligjërisht i detyruar të sigurojë ndihmë për 2.1 milionë palestinezët në Gaza, shumica dërrmuese e të cilëve janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre. Izraeli pretendon se po respekton të drejtën ndërkombëtare dhe se nuk ka mungesë ndihmash.
Ofensiva izraelite nisi në përgjigje të sulmit të paprecedent të Hamasit më 7 tetor 2023, kur rreth 1,200 persona u vranë dhe 251 u morën peng në territorin izraelit.
Që prej asaj kohe, sipas Ministrisë së Shëndetësisë në Gaza, e kontrolluar nga Hamasi, të paktën 52,535 palestinezë janë vrarë, një pjesë e konsiderueshme prej tyre gra dhe fëmijë.
Rrugëtimi drejt një paqeje të qëndrueshme duket ende i largët – ndërkohë që qeveria izraelite përgatitet për një tjetër fazë të luftës, me pasoja të mëdha për popullsinë civile dhe rajonin.
