Nga Stephen Sestanovich | Foreign Policy
Donald Trump, i zhgënjyer nga mungesa e rezultateve në përpjekjet për t’i dhënë fund luftës së Rusisë kundër Ukrainës, ka kaluar muajt e fundit duke akuzuar të tjerët për ngecjen: herë Volodymyr Zelensky-n, herë Vladimir Putinin, herë Joe Bidenin. Por në vend që të kërkojë fajtorë, Trump duhet të përqendrohet në një vështrim të sinqertë të përgjegjësisë së vet politike dhe të kuptojë se çfarë është realisht e mundur—dhe çfarë kërkon një paqe e qëndrueshme.
Asnjë marrëveshje e madhe nuk është në horizont
Dëgjimi i Putinit dhe Zelenskyt gjatë muajve të fundit duhet t’i kishte treguar Trumpit se një marrëveshje gjithëpërfshirëse mes tyre është pothuajse e pamundur. Putini e sheh “zgjidhjen” vetëm përmes nënshtrimit të Ukrainës—me “demilitarizim” dhe “denazifikim” si kushtet e panegociueshme. Nga ana tjetër, Ukraina ka ambicie të qarta, por jo të pakompromis: kthimi i territoreve të pushtuara, anëtarësimi në NATO dhe BE, dhe drejtësia për krimet e luftës. Megjithatë, Zelensky e ka bërë të qartë se është i gatshëm të pranojë një marrëveshje të përkohshme për paqe, pa hequr dorë nga synimet afatgjata.
Zgjidhja më realiste: një armëpushim i përkohshëm
Në mungesë të një marrëveshjeje përfundimtare, Trump duhet të përqendrohet te opsioni më i arritshëm: një armëpushim i menjëhershëm, që shtyn zgjidhjen e çështjeve madhore për në një të ardhme të pacaktuar. Edhe pse nuk është marrëveshja e “madhe dhe e bukur” që Trumpi dëshiron, është e vetmja rrugë drejt ndaljes së gjakderdhjes. Por edhe kjo kërkon shmangien e gabimeve të mëdha—si p.sh. sugjerimi publik se SHBA mund të njohë zyrtarisht aneksimin e Krimesë nga Rusia, një ide që e minon çdo mundësi reale për marrëveshje.
Një sinjal i gabuar për Putinin
Lëshime të tilla përforcojnë idenë se Rusia është në avantazh dhe se mund ta mposhtë Ukrainën me kohë. Për të bindur Putinin të pranojë një armëpushim, Trump duhet ta bëjë të qartë se fitorja ushtarake nuk është më e mundur. Kjo nënkupton rritje të menjëhershme të ndihmës ushtarake për Ukrainën dhe shtrëngim të sanksioneve ekonomike kundër Rusisë. Çdo vonesë në këtë drejtim e bën paqen më të vështirë.
Diplomacia kërkon qëndrueshmëri, jo kërcënime të zbrazëta
Deklaratat e Sekretarit të Shtetit Marco Rubio, se SHBA mund të “largohen” nga diplomacia nëse nuk ka progres, janë të pakuptimta për këtë kontekst. Në realitet, Putini përfiton kur Amerika duket e painteresuar për luftën. Presioni duhet të vijë nga angazhimi më i madh i SHBA-së, jo nga indiferenca.
Paqja që vlen është ajo që zgjat
Nëse Trump arrin të ndërmjetësojë një armëpushim, sfida më e madhe do të jetë ta bëjë atë të qëndrueshëm. Shembujt nga Lindja e Mesme tregojnë se ndalesat e luftimeve janë shpesh të përkohshme. Në rastin e Ukrainës, suksesi i vërtetë do të matet në dekada, jo muaj. Dhe për këtë nuk mjaftojnë “pazaret” apo ndihmat taktike.
Çelësat e një paqeje të qëndrueshme
Një armëpushim i qëndrueshëm kërkon:
- Unitet politik dhe vitalitet shoqëror në Ukrainë
- Rimëkëmbje ekonomike dhe kthimin e miliona refugjatëve
- Vazhdimin e mbështetjes perëndimore me armatim, trajnime dhe ndarje inteligjence
- Investime në industrinë e mbrojtjes së Ukrainës dhe bashkëpunim rajonal
Në thelb, ajo që i dha sukses Perëndimit gjatë Luftës së Ftohtë për të integruar Gjermaninë Perëndimore duhet të ripërsëritet për Ukrainën: një kombinim i reformave politike, ndihmës ekonomike dhe aleancave të qëndrueshme ushtarake. Ky është modeli që i rezistoi dekadave të krizave dhe që mund të funksionojë sërish.
Konkluzion: Mision historik, jo lojë politike
Nëse Trump dëshiron të hyjë në histori si një paqebërës dhe jo si një negociator pa vizion, duhet ta trajtojë Ukrainën si një përparësi strategjike të rangut më të lartë. Pavarësisht gabimeve të deritanishme, ai ende mund të shpëtojë politikën e tij—por vetëm nëse angazhohet seriozisht për një paqe që zgjat dhe që ndërtohet mbi themele të forta, jo iluzione diplomatike.
