Nga Hank Tucker | Forbes
Dominimi amerikan në bursë po tregon shenja lodhjeje. Në vitin 2025, performanca e aksioneve ndërkombëtare po e tejkalon për herë të parë në vite atë të tregut amerikan. Indeksi MSCI EAFE – që mbulon 21 tregje të zhvilluara jashtë SHBA-së dhe Kanadasë – është rritur me 7% këtë vit, ndërkohë që S&P 500 ka rënë po aq. Ky është një sinjal i qartë se investitorët globalë po gjejnë më shumë vlerë dhe potencial jashtë Wall Street-it.
Pse investitorët po braktisin aksionet amerikane
Nga viti 2008 deri në fund të 2024-ës, kthimi mesatar vjetor i S&P 500 ishte 11.9%, krahasuar me vetëm 3.6% për MSCI EAFE. Por pjesë e këtij dominimi amerikan erdhi nga vlerësimet e fryra të tregut: sot, mesatarja e çmimit ndaj fitimeve (P/E) për S&P 500 është 21.7x, ndërsa për EAFE është vetëm 14.0x.
Me frikën për tarifa të reja dhe rënie të fitimeve, investitorët ndërkombëtarë shpresojnë që ky diferencim të ngushtohet – dhe po veprojnë.
Europa fiton nga dobësia e Amerikës
Me SHBA që ka ndërprerë ndihmën ushtarake për Ukrainën dhe ka tensionuar marrëdhëniet me NATO-n, vendet evropiane po rrisin shpenzimet për mbrojtje dhe po favorizojnë kontraktorë vendas.
BAE Systems (Britani), prodhuesi i avionëve Eurofighter, ka fituar mbi 30% këtë vit. Rheinmetall (Gjermani) është rritur me 150% pasi parlamenti gjerman miratoi një fond prej 500 milionë dollarësh për mbrojtje dhe infrastrukturë. Rolls-Royce, prodhues i motorëve ajrorë, po ashtu ka performuar fuqishëm.
Sipas portofolio-menaxherit Graeme Forster nga Orbis, “aerospace dhe mbrojtja në Evropë po ecin përpara pavarësisht trazirave gjeopolitike”.
Azia përfiton nga konsumi vendas dhe taksat amerikane
Në Kinë, Trip.com – kompania më e madhe e udhëtimeve online – është rritur me 50% që nga gushti. Edhe pse Kina është objektivi kryesor i tarifave të Trump (deri në 145%), tregu i saj i brendshëm po mbron disa aksione nga rreziqet gjeopolitike.
Ndërkohë, Xiaomi, kompania kineze e teknologjisë, ka trefishuar vlerën në një vit dhe mund të përfitojë nga kufizimet që po përballen gjigandët amerikanë në tregun kinez.
Japonia, surpriza e vitit 2025?
Në Japoni, Banka Qendrore ka rritur normat e interesit për herë të parë pas 17 vitesh, duke rikthyer besimin në jenin. Sipas Orbis, kjo mund të stimulojë konsum dhe të ulë kostot e importit.
Një nga aksionet më tërheqëse është Mitsubishi Estate, që zotëron një pjesë të madhe të tokës përreth Pallatit Imperial në Tokio. Vlera e pronave është rritur për herë të parë që nga kriza e viteve ’90, ndërsa stoku ka fituar 25% këtë vit.
“Forca e një kompanie imobiliare është se rrit qiratë, por nuk ndikohet shumë nga pagat. Kjo rritje është e qëndrueshme,” shpjegon Forster.
Një epokë e re për investimet globale?
Sipas analistëve, ky vit po sjell një rikonfigurim të tregjeve globale. Larg nga qendrat tradicionale të Wall Street-it, investitorët po zbulojnë potencial të paprekur në tregjet e vjetra dhe të reja. Dhe me vlerësimet që ende duken “të lira” për fitimet që sjellin, shumë nga këto aksione evropiane dhe aziatike janë larg të qenit thjesht një rritje e përkohshme.
