Zohran Mamdani, kandidati 33-vjeçar me rrënjë nga Uganda dhe Indi, arriti një fitore të bujshme në garën primare për kryetar bashkie të Nju Jorkut, duke mposhtur ish-guvernatorin e fuqishëm Andrew Cuomo – një figurë me mbështetje të gjerë institucionale dhe financiare. Por më shumë se sa një duel politik, kjo garë u kthye në një referendum mbi Palestinën.
Gjatë fushatës, Mamdani nuk u tërhoq nga qëndrimet e tij të forta pro-palestineze, përfshirë përkrahjen e akuzave për gjenocid ndaj Izraelit dhe pjesëmarrjen në greva urie në mbështetje të Gazës. Përkundër sulmeve nga Cuomo dhe super PAC-e të financuara nga miliarderë pro-izraelitë si Bill Ackman dhe Mike Bloomberg, Mamdani jo vetëm që rezistoi, por fitoi me më shumë se 7 pikë përqindje diferencë.
Usamah Andrabi nga Justice Democrats e përshkroi fitoren si “monumentale”. “Po e shohim qartë që mbështetja për të drejtat e palestinezëve nuk është pengesë – është përparësi për progresistët e vërtetë,” tha ai.
Qëndrimi pro-Palestinë, jo pengesë – por armë fitoreje
Në një klimë politike ku kritika ndaj Izraelit shpesh shihet si vetëshkatërruese për karrierën, Mamdani refuzoi të heshtte. Heba Gowayed, pedagoge në CUNY, tha për Al Jazeera se “nëse Mamdani do të tërhiqej nga qëndrimi i tij për Palestinën, do të humbiste mbështetjen që e çoi deri në fitore.”
Fitorja e tij është parë si një fitore e të rinjve, progresistëve dhe votuesve muslimanë e hebrenj që kundërshtojnë pa kushte pushtimin izraelit. Beth Miller nga Jewish Voice for Peace shtoi: “Qëndrimi i tij për Palestinën jo vetëm që nuk e dëmtoi – ishte pjesë thelbësore e suksesit të tij.”
Cuomo i mbështetur nga establishmenti, por i tejkaluar nga baza
Ndërsa Cuomo kishte mbështetjen e figurave të mëdha si Bill Clinton e Jim Clyburn, Mamdani nisi me vetëm 1% mbështetje në sondazhet e shkurtit. Ai u mbështet nga Socialistët Demokratë të Amerikës (DSA) dhe ngriti një fushatë “nga poshtë”, me mijëra vullnetarë që trokisnin derë më derë.
Për më tepër, përpjekjet e Cuomo për ta kthyer fushatën në një betejë mbi çështjen izraelito-palestineze, nuk rezultuan. Akuza të tij se “retorika anti-izraelite nxit urrejtje ndaj hebrenjve” nuk gjetën jehonën që ai priste.
Një kthesë në politikën demokrate
Sipas Pew Research Center, 69% e demokratëve shfaqin qëndrime negative ndaj Izraelit. Kjo përkon me një rritje të ndjeshme të presionit brenda Partisë Demokrate për të ndalur mbështetjen pa kushte ndaj qeverisë Netanjahu.
Pas dështimit për të rrëzuar Mamdanin, aktivistët shpresojnë se kjo fitore do të sinjalizojë një zhvendosje më të thellë. “AIPAC thotë se mbështetja për Izraelin është politikë e mirë. Mamdani tregoi se është politikë e keqe,” tha Andrabi.
Kandidat për kryetar bashkie, por simbol i një brezi të ri
Zohran Mamdani nuk është vetëm një kandidat për Nju Jorkun – ai përfaqëson një brez të ri që nuk frikësohet të thotë të vërtetën për Gazën, për apartheidin dhe për drejtësinë. Fitorja e tij përballë një dinastie politike si Cuomo është jo vetëm një fitore personale, por një sinjal se një valë e re po vjen në politikën amerikane — më e guximshme, më e drejtë, më e pakompromis.
