Patatet janë një nga ushqimet më të konsumuara në dietën e përditshme, por shpesh janë vënë nën akuzë për rritjen e nivelit të sheqerit në gjak – një faktor që lidhet me rrezikun e zhvillimit të diabetit.
Sipas dr. Christine Bosch nga Shkolla e Ushqimit dhe Nutricionit në Universitetin e Leeds-it, gjithçka varet nga lloji i patates dhe mënyra e përgatitjes. Ajo sqaron se, ndonëse patatet e zakonshme nxisin një rritje më të shpejtë të sheqerit në gjak krahasuar me patatet e ëmbla, ato mbeten një burim i rëndësishëm i karbohidrateve – një makronutrient i domosdoshëm për trupin.
Bosch thekson se patatet përmbajnë gjithashtu fibra dhe polifenole, përbërës që ndihmojnë në ngadalësimin e tretjes dhe krijojnë ndjesinë e ngopjes për më gjatë. Megjithatë, jo të gjitha patatet janë të njëjta: llojet me përbërje dyllore ndikojnë më pak në rritjen e sheqerit në krahasim me llojet më miellore, si Maris Piper.
Një tjetër faktor vendimtar është mënyra e konsumimit. Heqja e lëkurës së patates, sipas Bosch, ul ndjeshëm vlerat ushqyese. “Një patate 150 gramëshe përmban rreth 2 gramë fibra, por e qëruar ka vetëm 1 gram. Lëkura është gjithashtu e pasur me polifenole,” thekson ajo.
Si T’i Përgatisni Patatet për të Ulur Ndikimin në Sheqerin në Gjak?
Mënyra e gatimit ndikon drejtpërdrejt në efektin që patatet kanë mbi sheqerin në gjak. Për shembull, patatet e shtypura rrisin nivelin e sheqerit më shpejt se ato të ziera me gjithë lëkurën.
Një teknikë e thjeshtë për ta reduktuar këtë efekt është:
“Ziejini patatet dhe lërini të ftohen,” këshillon Bosch.
Në këtë mënyrë, edhe nëse i konsumoni të ftohta ose të ngrohura më vonë, indeksi glicemik i patates bie me 30-40%, duke e bërë më të lehtë për trupin menaxhimin e sheqerit.
A Duhet të Heqim Dorë nga Patatet?
Jo domosdoshmërisht. Studimet tregojnë se vetë konsumimi i patateve nuk lidhet drejtpërdrejt me rritjen e rrezikut për diabet. Rreziku rritet kur patatet përgatiten me sasi të mëdha kremi, gjalpi ose vaji, duke i kthyer ato në një bombë kalorike.
“Gjithçka është çështje mase. Nëse nuk e tepron, patatet janë plotësisht të pranueshme në një dietë të shëndetshme,” përfundon dr. Bosch.